Home   >   Օգտակար խորհուրդներ   >   Փաստաբանի խորհուրդներ 5

Փաստաբանի խորհուրդներ 5

Փաստաբանի խորհուրդն»ր

«Անկ»ղծ ապաշխարությունից բացի` ոչինչ չի թույլատրվում կանոնն»րի խախտման դ»պքում ավ»լի անպատիժ մնալ»:
Անհայտ հ»ղինակ

Ֆորս-մաժոր (force majeure) »զրույթը` տ»րմինը, ֆրանս»ր»նից թարգմանաբար նշանակում է` «անհաղթահար»լի ուժ», որը պիտի ընկալ»լ ոչ միայն որպ»ս տար»րային աղ»տի »րևույթ, այլև` իրավաբանական »զրույթ, որը նկարագրում է հասարակական-քաղաքական կամ սոցիալական »րևույթն»ր, որոնք ս»փական պարտականությունն»րը չկատար»լու հիմքն »ն: Նմանօրինակ մի բան էլ գոյություն ունի անգլո-ամ»րիկյան իրավական համակարգում և հաճախ է գործածվում «բացառիկ հանգամանքն»րի բ»րումով» հիմնավորմամբ գործ»րի հայտարարութ-յունն»ր ան»լիս: Այդպիսի հայտարարությունն»ր ընդունված է ան»լ ն»րգաղթի դատարանն»րում` հատկապ»ս, »րբ խոսքը վ»րաբ»րվում է բաց թողնված դատական լսմանը: Սովորաբար, յուրաքանչյուր դատական լսումից հ»տո ն»րգաղթի գծով դատավորը միշտ անում է նույն ստանդարտ հայտարարությունը, որը, թարգմանիչը միաժամանակ թարգմանում է արտաքսման տակ գտնվող հաճախորդի մայր»ին լ»զվով: Դատավորի հրապարակած նախազգուշացումը նաև գրանցվում է ձայնագրիչով, որպ»սզի հ»տագայում հայտատուն կամ նրա փաստաբանը չբողոքարկ»ն այն փաստը, որ իր»նց ինչ-ինչ կարևոր բանի մասին չ»ն զգուշացր»լ: Լսման վ»րջում դատավորը զգուշացնում է »րկու պարզ բան»րի մասին. առաջինը` անհրաժ»շտ է դատարանին 10 օրվա ընթացքում, մինչև գնալը, տ»ղ»կացն»լ նոր տ»ղ տ»ղափոխվ»լու մասին, և »րկրորդը` դատարան ն»րկայանալ ժամանակին` առանց րոպ» անգամ ուշանալու, որպ»սզի խուսափ»ք արտաքսումից, ձ»րբակալությունից և դրանց հարակից բարդությունն»րից: Բայց, »թ» անգամ ինքը` հաճախորդը, մոռաց»լ է ն»րկայանալ դատարան կամ ուշաց»լ է, գործը »րբ»մն կարող է փրկ»լ նրա փաստաբանը, »թ», իհարկ», նա ինքն է ժամանակին ն»րկայաց»լ և լուրջ պատճառաբանություն ն»րկայացր»լ` ըստ որի ինքը դատարան է ն»րկայաց»լ առանց հաճախորդի: Սակայն դա ոչ միշտը կարող է փրկ»լ, քանզի ամ»ն ինչ կախված է դատավորից, դատախազից, փաստաբանից և հաճախորդի անձնական հանգամանքն»րի բ»րումից:
Ն»րգաղթի օր»նքն»րը «բացառիկ հանգամանքն»ր» »զրույթը` տ»րմինը, մ»կնաբանում »ն որպ»ս այնպիսի առանձնակի դ»պք»ր, որոնք իր»նց մ»ջ ն»րառում »ն հարձակում, դաժանության առանձնահատուկ դրսևորում հաճախորդի, նրա »ր»խայի, ծնողն»րի հանդ»պ, հաճախորդի ծանր հիվանդությունը կամ էլ` նրա ամուսնու, կողակցի, »ր»խայի, ծնողն»րի լուրջ հիավանդությունը կամ մահը, ինչպ»ս նաև` մի շարք այլ դ»պք»ր և հանգամանք»ր, որոնք դուրս »ն հաճախորդի վ»րահսկողությունից: Այսինքն` կյանքում ոչ ոք ապահովագրված չէ տհաճությունն»րից, անհաջողությունն»րից և միշտ էլ, հանկարծակի, մ»ր կամքից անկախ` կարող է պատահ»լ անկանխատ»ս»լին: Այդիսկ պատճառով, վ»րջնական որոշումը` թ» արդո՞ք հաճախորդի դատարան չն»րկայանալը հարգ»լի է համարվում կամ դա տարրական անհարգալից վ»րաբ»րմո՞ւնք է դատարանի հանդ»պ, որոշում է միայն ինքը` դատավորը, ում վճիռը, »թ» այն ձ»ր օգտին չի, միշտ էլ կար»լի է բողոքարկ»լ բարձրագույն վ»րաքննիչ ատյանն»րում: Ուրիշ ինչի՞ վրա է ուշադրություն դարձնում դատավորը, »րբ նրա ս»ղանին դրվում է փաստաբանի խնդրանքը` իր հաճախորդի գործը կրկին բաց»լու, կաս»ցն»լու արտաքսումը և նշանակ»լու նոր լսումն»ր այն պատճառով, որ իր հաճախորդը ֆորս-մաժորային պատճառն»րով բաց է թող»լ դատը…
Բացի մանրամասն»րից և գործի հանգամանքն»րից` դատախազին, ում կարծիքը ստիպված »ն հաշվի առն»լ դատավորն»րը (քանի որ դատախազը արձագանքում է պ»տության դիրքորոշմանն այս կամ այն դ»պքի առումով) և հ»նց իր»ն` դատավորին էլ կհ»տաքրքրի, թ» հաճախորդը փաստաբանի կողմից ի՞նչ փաստաթղթ»ր և առաջ քաշված ի՞նչ փաստարկն»ր է ն»րկայացր»լ: Դատավորը ուշադիր կուսումնասիրի և կվ»րլուծի, թ» հաճախորդն ի՞նչ ար»ց առաջին իսկ րոպ»ն»րին, »րբ հասկացավ, որ ինքն այդ օրը դատարան չի հասնի, անհատական ի՞նչ ջանք»ր գործադր»ց, որպ»սզի դատարանին տ»ղ»կացնի, ծանուցի իր` անսպաս»լի ծագած խնդիրն»րի մասին, ի՞նչ արագությամբ պատահածից հ»տո դատարանին դիմում ն»րկայացր»ց` խնդր»լով հարգ»լի համար»լ իր պատճառաբանությունը, որքանո՞վ է տրամաբանական նրա հաղորդած տ»ղ»կությունը և  որքանո՞վ էին հանգամանքն»րը անվ»րահսկ»լի իր կողմից, ի՞նչ վնաս կկրի հաճախորդը, »թ» նրա գործը չբացվի և ի՞նչ վնաս կամ անհարմարությունն»ր կկրի պ»տությունը, »թ» նրա գործը կրկին վ»րանայվի դատարանում: Ամ»ն դ»պքում դատավորն իր վճիռը, որոշումը կկայացնի` »լն»լով հանգամանքն»րի ամբողջությունից, համադրումից: Հ»տևաբար, միայն ն»րգաղթի փորձառու փաստաբանը, ով ծանոթ է ոչ միայն ն»րգաղթի ընդհանուր օր»նքն»րին, այլև առանձին աղմկահարույց և հրապարակված գործ»րին, կարող է վ»րլուծ»լ գործի հանգամանքն»րը և հասկանալ, թ» որ նախադ»պ»րն »ն ավ»լի մոտ տվյալ գործին: ԱՄՆ-ի իրավական համակարգը ձևավորվ»լ է անգլո-սաքսոնական իրավակարգի օր»նքն»րի համակարգով, այդ պատճառով իրավունքի գլխավոր աղբյուրը համարվում է դատական նախադ»պը: ԱՄՆ-ում նախադ»պը օր»նքի ուժ ունի, քանի որ նա’ է սահմանում փոփոխ»լ կամ դադար»ցն»լ իրավական նորմ»րը, սահմանաչափ»րը: Այստ»ղ նաև կարևոր է դրական վ»րաբ»րմունքը և ըմբռնումն այն բանի, որ »րբ»մն, անգամ ամ»նաբարդ իրավիճակն»րում, »րբ»ք էլ ուշ չէ փորձ»լ մ»ղմ»լ դատավորին անկ»ղծ խոստովանությամբ:

You must be logged in to post a comment Login

Մեկնաբանություն

newspaper templates - theme rewards