ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ ՄԵԾ ԲԱՐԵՐԱՐ ՎԱՀԵ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ ՀԵՏ
Լավ է ա’յն մարդը, ով Հայրենիք է պահում իր սխալներով հանդերձ.
Վահե Կարապետյան
Ներկայացնում ենք ,Հայերն այսօրիե հարցազրույցը ամերիկահայ բարերար Վահե Կարապետյանի հետ, ով ծավալած բարեսիրական, հայրենանվեր գործունեությամբ և հայապահպանությանը միտված ծրագրերով՝ մեծ ավանդ ունի Հայաստանում, Արցախում և Սփյուռքում:
Հարց – Պարոն Կարապետյան, անցյալ տարի Երևանում մեծ հանդիսությամբ բացվեց ,Վահե Կարապետյանե կենտրոնը, որը Դուք նվիրաբերեցիք ՀԲԸՄ-ին: Ինչո՞վ էր պայմանավորված այդ որոշումը:
Վահե Կարապետյան -Իմ կյանքում ես միշտ լծված եմ եղել ազգային գիտակցությունը զարգացնելու աշխատանքների մեջ, հատկապես՝ Սփյուռքում: Միշտ տարված եմ եղել միասնականության խնդրով, որպեսզի դժվարին պայմաններին կարողանանք մեր հայրենիքին օգնության հասնել: Իսկ այդ ամենի համար պետք է ազգային գիտակցություն: Այս փնտրտուքների արդյունքում՝ իմ մեջ զարգացավ այն միտքը, որ հայ երիտասարդները պետք է անպայման գան Հայրենիք, ինչը և Սփյուռքի նախարարության ,Արի տունե ծրագիրն է կազմակերպում:
,Վահե Կարապետյանե կենտրոնի շենքը կառուցվել էր՝ որպես հյուրանոցային համալիր: Հետո միտքս փոխեցի, չուզեցի շահագործման հանձնել, քանի որ դրամ շահելու համար չէի եկել Հայաստան: Ցանկացա վաճառել, վարձով տալ և այլն, սակայն կնոջս հետ միասին՝ գտանք ամենաճիշտ որոշումը: Որոշեցինք շենքը նվիրատվություն անել ՀԲԸՄ-ին:
Ինչո՞ւ: Այն պատճառով, որ ունեն բազմաթիվ ծրագրեր, որոնք հնարավորություն են տալիս սփյուռքահայ երիտասարդներին Հայաստան այցելել: ՀՄԸՄ-ի ծրագրերին մասնակցում են նաև երիտասարդներ Հայաստանից և Արցախից, ինչը հնարավորություն է տալիս միմյանց հետ ծանոթանալ, մտերմանալ:
Եվ ամենակարևորը՝ ՀԲԸՄ-ն մի կազմակերպություն է, որը վստահելի է և կարող է պահել այն, ինչ իրեն տրված է:
Չմոռանանք նաև, որ միասնականությունն է եղել ՀԲԸՄ-ի հիմնադիր Պողոս Նուբարի գլխավոր նպատակը: Կատարել բարեգործություն, որի հիմնական նպատակը կլինի ազգային միասնականությունը:
Այս նպատակով էլ որոշեցի կառույցը հանձնել ՀԲԸՄ-ին:
Հարց – Պարոն Կարապետյան, տարիներ շարունակ Դուք Հայաստանում և Արցախում բարեգործական, հասարակական տարբեր աշխատանքներ եք իրականացրել: Իսկ հարցազրույցներից մեկի ժամանակ ասել եք, որ կցանկանաք Հայրենիքին օգտակար լինել նաև գործարար ոլորտում: Այս ուղղությամբ ի՞նչ ծրագրեր ունեք այսօր:
Վահե Կարապետյան -Բիզնես ոլորտը պետք է նպատակ ունենա: Մեզ համար շատ նախընտրելի է՝ Հայաստանի համար այնպիսի ոլորտ ստեղծել, որը չի վնասի մեկ ուրիշի գործին և լարվածություն չի առաջացնի: Հայաստանում սա դեռևս անել այնքան էլ հնարավոր չի, որովհետև փոքր երկիր ենք: Բայց վերջին ամիսների զարգացումներն ինձ խորհելու առիթ տվեցին: Մտածում ենք ռազմական արտադրություն հիմնել, որը կծառայի և մեծ օգնություն կլինի մեր Հայրենիքին: Այդ և մի քանի այլ նկատառումներով, բայց ոչ անհատական շահի պատճառով:
Հարց – -Պարոն Կարապետյան, արդյո՞ք Արցախյան քառօրյա պատերազմն էր պատճառը, որ ռազմական արտադրություն հիմնելու ուղղությամբ սկսեցիք մտածել:
-Այո՛: Այդ օրերն ինձ թելադրեցին, որ միասնականության մասին խոսելն ավելորդ է արդեն: Հեռուստատեսությամբ ելույթ ունեցա և ասացի, որ միասնականության զենքը ցած եմ դրել, և մեզ այսօր պետք է միավորվել: Մենք այդ 4 օրերի ընթացքում տեսանք, թե ինչպես Սփյուռքը ոտքի կանգնեց Հայաստան գալու, Հայրենիքին օժանդակելու համար: Իսկ Հայաստանում բոլորը՝ ընդդիմադիր և իշխանավոր, միասնական դարձան:
Քառօրյա պատերազմը մեզ առիթ տվեց հասկանալու նաև, թե ինչի կարիք ունի մեր Հայրենիքը: Եթե մենք կարողացանք մեկ օրում կազմակերպվել ու միասնական դառնալ, ապա այլևս մեզ պետք է միատեղ աշխատել, միավորվել՝ ի շահ մեր ազգի: Հիմա սա է իմ գաղափարախոսությունը:
-Միավորվելու համար մեզ ի՞նչն է խանգարում, ի՞նչ է պետք այդ ամենն իրականություն դարձնելու համար: Եվ ինչի՞ շուրջ է, որ պետք է միավորվենք:
-Իհարկե՝ Հայաստանի շուրջ և Հայաստանի համար: Սփյուռքը պետք է վստահի Հայաստանին: Իսկ դա Հայաստանից հնարավոր չէ անել, չեն կարող գնալ և ասել՝ վստահեք մեզ: Դա Սփյուռքից պետք է լինի:
Սփյուռքն է այն միավորի ստեղծողը, որի օգնությամբ պետք է օգտակար լինի Հայաստանին: Երբ օրերս հանդիպեցի ՀՀ սփյուռքի նախարար Հրանուշ Հակոբյանի հետ, նա մեր զրույցի ընթացքում ինձ բավականին գաղափարներ տվեց: Կարծես՝ մտքերս էր կարդում: Հրանուշ Հակոբյանն էլ է ճշմարտության ուղիով գնում: Բայց նրան շատ դժվար է այդ միավորումը ստեղծել, որովհետև պետական կառույց է ներկայացնում: Սփյուռքը պետք է կազմակերպվի, որ կարողանա օգտակար լինել Հայրենիքին:
Հարց – Պարո՛ն Կարապետյան, Դուք խոսում եք միավորվելու մասին, բայց մենք այսօր Սփյուռքում նաև հայապահպանության խնդիր ունենք: Ի՞նչ է պետք անել այս ուղղությամբ:
Վահե Կարապետյան – Սփյուռքում հայկականությունը պահելու գործում մեծ դերակատարություն ունեն հայկական դպրոցները: Նրանք ոչ միայն ուսուցանում են, այլև շրջանավարտներին ամեն տարի բերում են Հայրենիք: Նրանք գալիս են Հայաստան շրջագայությունների, որպեսզի մոտիկից ծանոթանան Հայաստանին:
Սփյուռքում պետք է ազգային գիտակցությունը տարածել: Պետք է անգլիախոս հայ երեխաների համար հատուկ հաղորդաշարեր ստեղծել, որպեսզի նրանց մոտ հետաքրքրություն առաջանա Հայրենիքի նկատմամբ: Հայրենասիրական գաղափարները նրանց մոտ պետք է տարածել այնպես, որ ոչ թե ձանձրույթ առաջացնեն, այլ հետաքրքրություն սերմանեն:
Սփյուռքահայ երիտասարդներն ամեն օր անգլերեն խոսելով՝ կտրվում են հայկականությունից: Բայց ձևերը կան, հուսանք՝ մոտ ապագայում կկարողանանք իրականության վերածել: Աշխատել է պետք:
Հարց – Դուք ինչի՞ շնորհիվ եք կարողացել չհեռանալ հայկականությունից:
Վահե Կարապետյան – Հիմքս ամուր է եղել: Ես ծնվել եմ Բեյրութում, երիտասարդությունս Հայաստանում եմ անցկացրել, այստեղ եմ ուսում ստացել, մի քանի տարի՝ Բաքվում եմ ապրել: 49 տարի է՝ արդեն Ամերիկայում եմ: Որտեղ էլ որ ապրել եմ՝ միշտ ինձ հայ եմ զգացել: Իսկ Արցախի ազատագրումը, կարծես, ,սրտիցս խոսեցե: Այն մեծ խորհուրդ և նշանակություն ունի ինձ համար:
Հարց – Ինչո՞ւ է Արցախն այդքան կարևոր Ձեզ համար:
Վահե Կարապետյան – Արցախը նմանեցնում եմ մորս՝ Բախտիար-Ազնիվին: Բախտիար՝ թուրքերեն բախտավոր է նշանակում:
Մայրս ծնունդով Բուրսայի կողմերից է, ում ընտանիքը Հայոց ցեղասպանության ժամանակ սովի, թշվառության միջով է անցել: Մեծ մայրս գաղթի ճանապարհին մահացել է: Վեց երեխաների հետ մեծ հայրս անոթի վիճակում է հայտնվել, երբ թուրքերը հաց են առաջարկել նրան և փոխարենը տարել մորս: Թուրք ընտանիքը մորս տարել է իր տուն, կերակրել, պահել, որպես թուրք մեծացրել և կնքել թուրքական անունով` Բախտիար:
Սակայն նրան՝ իբրև հայ, դրսում երեխաները միշտ ծաղրել են՝ գյավուր գոռալով:
Չորս տարի անց` 1919 թվականին, ավետարանականների օգնությամբ, ովքեր գաղտնի համարակալում էին հայ երեխաներին, մայրս փախչում է թուրք ընտանիքից և հանձնվում որդեգրման Նշան Տեր-Ղազարյանների ընտանիքին: Նրա անունը կրկին փոխում են՝ անվանելով Ազնիվ: Մայրս Տեր-Ղազարյանների ընտանիքի հետ տեղափոխվում է Կիպրոս, հետո՝ Բեյրութ, ուր 17 տարեկան հասակում ամուսնանում է հորս հետ:
Այդ պատճառով եմ Արցախը նմանեցնում մորս՝ որպես վերածնված, Հայրենիք վերադարձած: Եթե մայրս թուրք մնար, ապա ես էլ թուրք կլինեի հիմա:
Սակայն հիմա ես այստեղ եմ, իսկ Արցախը միակ տարածքն է մեր ազգի, որը ազատագրվեց: Եվ մենք պետք է Արցախին կառչած մնանք: Արցախը մեզ համար փարոս է: Եթե այդ փարոսը կորցնենք, ապա ժայռին կհարվածենք: Ամեն գնով՝ պետք է այդ փարոսը պահենք:
Հարց – Ձեր կարծիքով, Հայաստանի 25-ամյա Անկախության ամենակարևոր ձեռքբերումը ո՞րն է:
Վահե Կարապետյան – Բարդ հարց է: Անկախության կարևոր ձեռքբերումներից առաջինը, թերևս այն է, որ Հայաստանը ժողովրդավար երկիր է` համեմատած դրացի երկրների: Բավականին առաջխաղացում է նկատվում տրանսպորտի համակարգում: Մեծ առաջադիմություն է տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացումը: Այս ուղղությամբ է, որ բոլորս պետք է մտածենք, որպեսզի այդ ոլորտն էլ ավելի զարգացնենք: Մեր ամենամեծ ռեսուրսը՝ մեր երիտասարդներն են, նրանց պետք է փորձենք օգտակար լինել:
Իսկ Քառօրյա պատերազմը ցույց տվեց, որ մենք պետք է նոր ուղղություններ գտնենք, որպեսզի կարողանանք ավելի մոտիկից օգտակար լինել մեր զինվորներին ու Հայրենիքին:
Ես ամենուր նույն բանն եմ ասում՝ մի մոռացեք, որ հայ ենք: Զայրանում եմ, երբ գալիս են Հայաստան, շրջագայում են, հետո վերադառնում են ու սկսում քննադատել:
Հայրենիքը անձեռնմխելի բան է, Հայրենիքը մեր ազգի ողնաշարն է՝ իր սխալներով հանդերձ: Ես միշտ ասում եմ՝ լավ է այն մարդը, ով Հայրենիք է պահում իր սխալներով հանդերձ: Մենք ի՞նչ ենք անում Սփյուռքում, եթե մի քանի հոգու օգտակար ենք լինում, դա ոչինչ չի նշանակում: Իսկ Հայրենիքը մեր սրբությունն է, մեր բուրմունքը, այն վայրը, որտեղ ապրել և մահացել են մեր նախահայրերը: Նրանց արյունով է ներծծված մեր հայրենիքի հողերը: Նրանց մարմնի մասունքներով է՝ հայրենիքն այսօր մեզ հասել:
Հարց – Եվ վերջին հարցը. որ՞ն է եղել Ձեր ընտանիքից ժառանգված ամենամեծ պատգամը:
Վահե Կարապետյան – Մայրս ինձ միշտ ներշնչել է չհուսահատվել, սկսած գործը ավարտին հասցնել: Անգամ երեխա ժամանակ, երբ պարտեզում գործ էի անում, պետք է վերջացնեի և նոր միայն՝ գնայի խաղալու:
Ես էլ նույնը կցանկանամ խորհուրդ տալ բոլոր երիտասարդներին, որ չհուսահատվեն, այն, ինչին որ հավատում են՝ նվիրվեն մինչև վերջ: Եթե հուսահատվում են, նորից փորձեն:
Մայրս ինձ դաստիարակել է նաև լինել երախտապարտ, լինել հավատարիմ: Իր կյանքի դառը փորձություններով՝ իմ մեջ հայրենասիրություն է սերմանել, նվիրվածություն ազգի նկատմամբ:
Մենք շատ ենք տառապել Հայաստանում. հայրս բանտարկվել է, կորցրել առողջությունը և վերջապես՝ իր կյանքը: Ես հաճախ անոթի եմ գնացել դպրոց, ծակ կոշիկներով: Բայց անկախ ամեն ինչից՝ Հայրենիքը վեր է եղել մեզ համար: Ինձ մի առիթով Զորի Բալայանը հարցրեց, թե ինչպես կարելի է այդքան տառապանքներ կրել և շարունակել սիրել Հայրենիքը:
Հնարավոր է, որովհետև Հայրենիքը հողի վերևում երևացողը չէ, հայրենիքը՝ արմատն է: Եթե չունենանք Հայրենիք, ի՞նչ է լինելու մեր վիճակը: Առանց Հայրենիքի մենք կնմանվենք չորացած ծառի, որը կդադարի գոյություն ունենալ:
Ո՞ւմ են պետք Սփյուռքում մեր դպրոցները, եկեղեցիները, մեր զգացական, քննադատական վերաբերմունքը, եթե Հայրենիքը կորցնենք: Խրատս է, որ պահենք, պահպանենք մեր Հայրենիքը, որը դժվարությամբ է մեզ հասել:
Չպետք է կորցնելուց հետո միայն մտածենք՝ հետ բերելու մասին: Այդժամ ուշ կլինի: Հպարտ պետք է լինենք, որ հայ ենք, բայց և պետք է միավորվենք, փայփայենք ու պաշտպանենք Հայրենիքը՝ միասնաբար:
Զրուցեց՝ Լուսինե Աբրահամյանը
You must be logged in to post a comment Login